Na III Sesji Rady Miasta Lędziny VIII Kadencji, jaka miała miejsce 20 grudnia 2018 roku w Urzędzie Miasta Lędziny, podjęta została uchwała w sprawie nadania nazwy „Skwer Johanna i Friedricha Schleiermacherów”. Otrzyma ją teren znajdującemu się u zbiegu ulic Hołdunowskiej, Ruberga i 25-lecia, pomiędzy budynkiem siedziby Miejskiego Ośrodka Kultury w Lędzinach (dawne probostwo parafii ewangelickiej i katolickiej) a kościołem Parafii Ewangelicko-Augsburskiej Świętej Trójcy w Lędzinach-Hołdunowie.
Wniosek złożony w imieniu społeczności protestanckiej przez proboszcza tejże parafii, ks. dr. Adama Malinę, został wcześniej pozytywnie zaopiniowany na posiedzeniu połączonych komisji stałych Rady Miejskiej. Okazję do wypowiedzenia się w tymże temacie, mieli mieszkańcy Lędzin w ramach przeprowadzonych konsultacji społecznych. Trwały one od 26 listopada do 10 grudnia. W ankiecie każdy zainteresowany, za pomocą dokonania odpowiednich skreśleń, mógł opowiedzieć się za lub przeciw. Była też kratka dla osób niemających zdania.
Ankiety można było składać w budynku Urzędu Miasta i w siedzibie Miejskiego Ośrodka Kultury lub też przesłać pocztą tradycyjną, lub elektroniczną na adres mailowy. Z takiej możliwości skorzystało 137 zainteresowanych tematem mieszkańców Lędzin, przy czym 2 ankiety były nieważne, 38 osób było przeciwnych, a 97 było za.
Głosowanie radnych nad projektem uchwały poprzedziło wystąpienie ks. dr. Adama Maliny, który przybliżył wszystkim zgromadzonym sylwetki Johanna i Friedricha Schleiermacherów oraz ich znaczenie nie tylko dla historii Lędzin, ale i w skali międzynarodowej. W głosowaniu nad treścią uchwały nadającej nazwę skwerowi wzięło udział 14 radnych, z czego 12 głosowało za przyjęciem uchwały, jeden był przeciw i jeden się wstrzymał, a Jedna osoba nie głosowała.
Pozytywnym aspektem jest, że zauważa się, iż z takiego regionu jak Śląsk, wywodzi się aż 11 laureatów Nagrody Nobla. Schleiermacherowie żyli w czasach jeszcze bardziej odległych (przełom XVIII i XIX wieku) i choć z Nagrodą Nobla nie mają nic wspólnego, to Friedrich Schleiermacher jest postacią nie mniej zasłużoną w świecie nauki. Historia Śląska nie jest łatwa i powinni ją sobie przyswoić wszyscy świętujący 100 – lecie odzyskania przez Polskę Niepodległości. Leżące na terenie Księstwa Pszczyńskiego gminy obecnego powiatu bieruńsko-lędzińskiego, znalazły się w granicach Polski dopiero od 20 czerwca 1922 roku w wyniku decyzji poplebiscytowych, dotyczących przyłączenia południowo-wschodniej części Górnego Śląska do Polski. Na tym terenie przez wieki żyło zarówno społeczeństwo noszące nazwiska polsko brzmiące, jak i te niemiecko brzmiące, oraz wyznające wiarę katolicką, czy protestancką, ale to ono było solą tej ziemi.
O ile dla autochtonów znajomość lokalnej historii wydawać by się mogła czymś oczywistym, o tyle dla części napływowego społeczeństwa, stanowiącego współczesny obraz Lędzin, powinna swoją wiedzę nieco poszerzyć.
Były też propozycje radnych, by to miejsce nazwać inaczej, ale to właśnie o te konkretne postacie chodzi, które w tej przestrzeni od obecnego budynku MOK-u do cmentarza, żyły i pracowały pomiędzy mieszkańcami dawnego Anhaltu. To do kalwinów należał teren, o którym mowa. Dzieło Friedricha Schleiermachera docenili w 1989 roku także astronomowie, nazywając jego imieniem planetoidę [(12694)Schleiermacher (1989 EJ6)] z pasa głównego asteroid, okrążającą Słońce.
W Instytucie Filozofii Uniwersytetu Wrocławskiego w Zakładzie Antropologii Filozoficznej już 22 maja br. z okazji 250 rocznicy urodzin Friedricha Schleiermachera odbyło się seminarium naukowe „Istotą religii jest ogląd i uczucie”. Z kolei Instytut Filozofii Uniwersytetu Wrocławskiego Pracownia Studiów nad Religiami, Ewangelikalna Wyższa Szkoła Teologiczna we Wrocławiu oraz Ewangelicko-Augsburska Parafia Opatrzności Bożej we Wrocławiu, w dniu 21 listopada były organizatorami międzynarodowej konferencji naukowej „Aktualność filozofii Schleiermachera”, poświęconej temu teologowi, filozofowi i reformatorowi uniwersytetów. Także dziesięć lat temu miały miejsce we Wrocławiu kilkudniowe, międzynarodowe obchody rocznicy jego urodzin.
Pochodzący z lędzińskiej dzielnicy Smardzowice prof. dr hab. nauk humanistycznych Andrzej Noras, związany z katowickimi uczelniami jako wykładowca, swego czasu o życiu i twórczości Friedricha E.D. Schleiermachera pisał w mikołowskim periodyku „Arkadia. Pismo katastroficzne”. Profesor Noras specjalizuje się w filozofii niemieckiej, historii filozofii nowożytnej i współczesnej. Jest także aktywnym członkiem kilku towarzystw naukowych.
Przypadające na 31 października Święto Reformacji jest jednym z ważniejszych świąt obchodzonych przez kościoły protestanckie. Przy tej okazji na Śląsku z inicjatywy śp. biskupa Tadeusza Szurmana, wręczana jest nagroda pn. „Śląski Szmaragd”, osobom szczególnie zasłużonym dla ekumenizmu, dialogu i śląskiej spuścizny kulturowej. Na ewangelickiej części hołdunowskiego cmentarza znajduje się grób ks. Johanna Schleiermachera. Przy nagrobku swojego pierwszego proboszcza, zbierają się parafianie przy okazji różnych uroczystości i wtedy jest też okazja do wspólnego śpiewu. Do powrotu pierwotnego wyglądu nagrobka zdążono powrócić na Jubileusz 500-lecia Reformacji w ubiegłym roku. Na wykonanie prac konserwatorskich kamiennego nagrobka pastora, Rada Powiatu Bieruńsko-Lędzińskiego V kadencji udzieliła w 2017 roku dotacji w wysokości 24100,02 zł.
Hołdunowscy ewangelicy w najbliższą niedzielę 30 grudnia br. podczas nabożeństwa o godz. 10.00 odsłonią w kościele pamiątkową tablicę poświęconą Fryderykowi Schleiermacherowi.
Bogusław Żogała
Dodaj komentarz